تعیین ارزش تشخیصی رنگ آمیزی bcl-۲ در مشاهده سلول گانگلیونی و کاربرد آن در تشخیص بیماری هیرشپرونگ

زمینه و هدف : بیماری هیرشپرونگ یک بیماری مادرزادی است که بر مبنای فقدان سلول های گانلگیونی در شبکه عصبی زیرمخاط و لایه عضلانی تشخیص داده می شود. روش استاندارد تشخیص، رنگ آمیزی h&e; است و با توجه به محدودیت های تشخیصی که برای مشاهده سلول گانگلیونی در آن وجود دارد؛ این مطالعه به منظور مقایسه روش h&e; و رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی با نشانگر bcl-2 انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه آزمایشگاهی 71 نمونه بافتی بیماران مشکوک به بیماری هیروشپرونگ در بخش پاتولوژی بیمارستان امام رضا(ع) کرمانشاه طی سال های 87-1385 و 20 نمونه مثبت بیماری هیرشپرونگ براساس روش h&e; از سایر مراکز (تهران و کرمانشاه) طی سال های 87-1385 بررسی شدند. از 36 نمونه که در برش های h&e; سلول گانگلیونی در آن دیده شده بود و 35نمونه فاقد سلول گانگلیونی در برش های رایج h&e;، برش های جدید تهیه شد و تحت رنگ آمیزی h&e; و bcl-2 قرار گرفت. یافته ها : از 36 مورد با سلول گانگلیونی مثبت در رنگ آمیزی h&e; ، سلول گانگلیونی در 29 مورد با نشانگر bcl-2 مشاهده شد و در 7 مورد این سلول مشاهده نگردید. در 35 موردی که با رنگ آمیزی h&e; سلول گانگلیونی مشاهده نگردید؛ سلول گانگلیونی در 5مورد با رنگ آمیزی bcl-2 مشاهده شد. حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی در رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی با مارکر bcl2 به ترتیب 81درصد، 86درصد، 85درصد و 86درصد تعیین شد. عدم توافق (discordancy) رنگ آمیزی bcl-2 مثبت (یعنی یافتن سلول گانگلیونی) و h&e; منفی (یعنی عدم مشاهده سلول گانگلیونی) 14 درصد تعیین شد. تفاوت مشاهده شده از لحاظ آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان داد که رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی با bcl-2 برای یافتن سلول های گانگلیونی در موارد مشکوک به بیماری هیرشپرونگ از نظر علایم بالینی، نمی تواند جایگزین روش رایج h&e; شود؛ اما استفاده از bcl-2 به عنوان یک روش تکمیلی، تعداد موارد منفی کاذب در یافتن سلول گانگلیونی را کاهش داده و در نتیجه از موارد تشخیص نادرست بیماری هیرشپرونگ می کاهد.